Op voorjaarsdagen dat de zon een beetje wil, zit het beschutte terras van Boshuis Drie mudjevol en is baas Kees van Hamersveld in zijn element. “Dat is zó genieten, iedereen die blij is met de eerste zon van het jaar.”
Van oorsprong kapel
Ook binnen zit je goed in de oude koestal of opkamer van de boerderij die het Boshuis lang was. De geschiedenis gaat terug tot het jaar 800, toen Ierse missionarissen midden in de bossen een kapelletje stichtten. De witte voorgevel van het Boshuis is een overblijfsel van dit bedehuisje. Een andere belangrijke erfenis uit een wat recenter verleden is de appeltaart naar recept van Kees’ oma Aartje, die het Boshuis vijftig jaar geleden samen met opa Gart runde. En dan zijn er nog de mooie verhalen over vroegere generaties van de koninklijke familie die hier kwamen jagen. Historie verzekerd op dit plekje.
Bomen van een kwart eeuw
Het duurt nog even voor de knoppen aan de bomen in blaadjes veranderen, maar het Speulder- en Sprielderbos is in alle seizoenen groen. De mossen die tot aan de kruinen van de eiken en beuken zijn opgeklommen lijken soms bijna licht te geven. Ook de vele tonderzwammen die zich aan de oude beuken vastklemmen vallen op. Een tonderzwam groeit met de boom mee, wordt steeds houtachtiger en krijgt net als een boom jaarringen. Ze kunnen met gemak twintig jaar worden. Maar het opvallendst in dit bos zijn de dansende bomen. Ze dansen van ouderdom, want dit bos heeft bomen tot 250 jaar. De rechte stammen werden altijd gekapt, de kromme waren niet bruikbaar. Door de eeuwen heen ontstond zo een bos van grillige en in elkaar gegroeide stammen waartussen wilde zwijnen, raven, bosuilen en edelherten leven.
De legende van het Solse Gat
Beroemd is de legende van het Solse Gat, die vertelt hoe de monniken van het klooster van Drie zich zo losbandig gedroegen dat de aarde het gebouw verzwolg. Een wat nuchterdere verklaring voor het ontstaan van het Solse Gat (2 km lopen vanaf het Boshuis) is dat een grote klomp ijs na de laatste ijstijd smolt en deze leemkuil achterliet. Op de drassige bodem groeien waterdrieblad en slanke sleutelbloem. En bosanemoon, die straks als eerste weer bloeit.
Bomentuin op 40 meter hoog
In de vijf bomentuinen op Landgoed Schovenhorst is het altijd groen. De collectie is indrukwekkend en gaat van Chinese watercipres via wierookceder en Japanse notenboom tot de Kaukasische spar met zijn dichte naaldendak in een elegante toortsvorm. Bezoek ook brasserie en museum De Tien Malen, waar een vroege Puttense boerderij te zien is en het verhaal van het landschap door de eeuwen heen uit de doeken wordt gedaan. Neem ook een kijkje boven op de bostoren, waar je op 40 meter hoogte een bomentuin vindt. Bij helder weer zie je onder andere de Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort en de tv-toren van Hilversum. Landgoed Schovenhorst, Garderenseweg 93, Putten, www.schovenhorst.nl
De hei op
Geen betere tijd dan het vroege voorjaar om de schaapskooi met Veluwse heideschapen te bezoeken. Als de lammetjes wat groter zijn, mogen ze mee de Ermelosche Heide op. Natuurbeheerders zetten graag schapen in om de vergrassing van de heide tegen te gaan, want zij zijn goed bestand tegen primitieve omstandigheden. Een jaar of vijftig geleden werden oude rassen als Drents heideschaap, Schoonebeeker en Veluws heideschaap met uitsterven bedreigd. Nu zijn er weer tien kuddes van het Veluws heideschaap.
Gezellig geroezemoes
De benaming ‘bezoekerscentrum’ klinkt wat kaal voor de gezellige roezemoezende bijenkorf die het bezoekerscentrum naast de schaapskooi in feite is. Het haardje brandt, er draait een film over de schapen van de kooi, je kunt naar de legende van het Solse Gat luisteren, er is een maquette van een grafheuvel en een mooie kleine expositie over de eigenschappen en mogelijkheden van schapenwol en -huid: van breien, vilten en spinnen tot looien en het maken van perkament. Postweg 50, Ermelo, www.schapedrift.nl
Naar Boshuis Drie?
De menukaart van Boshuis Drie combineert het goede van vroeger met het goede van nu. Van stoofschotels die twee dagen staan te pruttelen tot ouderwetse pannenkoeken die in een gietijzeren pan gebakken worden. Leuke hebbedingen voor binnen en buiten zijn te koop in het cadeauwinkeltje naast het terras. Sprielderweg 205, Ermelo, www.boshuisdrie.nl Extra tips
- Dagbestedingslocatie Bosgroep Drie (meteen achter het Boshuis) verkoopt haardhout en Zweedse fakkels van den en spar.
- Landgoed Oud Groevenbeek met zijn victoriaanse druivenkas, statige beukenlanen en een gezellig theehuis. Je kunt zelfs logeren op Oud Groevenbeek, kijk op: www.buitenlevenvakanties.nl.
- Landwinkel De Vrolijke Geit voor geitenmelk en geitenkaas en in maart: Lammetjesdag!
- Loop de Romeinse Marskamproute (6 km) langs grafheuvels en de restanten van een Romeins kamp. Een routebeschrijving met achtergrondinformatie is te koop in het bezoekerscentrum van de Ermelosche schaapskooi (€ 4).
TEKST: ANNEMARIE BERGFELD | FOTOGRAFIE: LAURENCE DELDERFIELD