Botanisch (bijna poederig) porselein

Marloes Blom

4 oktober 2020

Brenda van Roekel

In de tuin van keramiste Brenda van Roekel ligt de inspiratie voor het oprapen. Vooral in de herfst, wanneer de zaaddozen aan planten verschijnen en de bomen hun grillige silhouetten prijsgeven. In haar atelier vertaalt ze die organische vormen in bijna poederig porselein.

Succesontwerp: de bubbelschaal

Langzaam laat Brenda van Roekel een gipsen mal vollopen met vloeibaar porselein. Opvallend genoeg is de emulsie zandkleurig. Terwijl het eindresultaat – de gieteling – straks van helderwit porselein zal zijn. Op de werktafel van de Bredase keramiste staat het bewijs, net uit de oven. Het object is een van haar succesontwerpen, de ‘bubbelschaal’. Qua vorm doet hij denken aan een honingraat, waarbij alle onregelmatig gevormde vakjes schaaltjes op zich zijn. “Voor dit ontwerp had ik geen directe inspiratiebron”, vertelt Brenda. “Soms maak ik van tevoren schetsen en werk ik een object heel gericht uit. Maar hier verliep het maakproces onbevangen. Nu, achteraf, zie ik er natuurlijke, zachte vormen in. Zeepbellen die tegen elkaar aan geplakt zitten. Het is een mooi voorbeeld van mijn stijl; een organische, maar minimalistische vorm waardoor de verfijning in de afwerking op de voorgrond treedt.” De bubbelschaal heeft geen duidelijke functie. En dat is nog een stokpaardje van Brenda. “Er is genoeg servies op de wereld, dus ik leg graag de focus op unieke stukken die tussen gebruiksgoed en kunstobject in zitten. De bubbelschaal kan een zeepschaaltje zijn of een sieradenbakje. Maar je kunt er ook bonbons en olijven in serveren, wat je maar wilt.”

Brenda van Roekel

Gietklei

Terwijl Brenda nieuwe gietklei bereidt, dwaalt haar blik af naar buiten. Naar de wiegende bollen van kogeldistels in de binnentuin. Naar de mooie, goudgele aartjes van trilgras Briza die dansen in de wind. En de manier waarop de zon de oude druivenkas in de tuin uitlicht. “Het uitzicht hier blijft me inspireren. Het is steeds weer anders, door de wisselende seizoenen en de andere lichtinval.”

Atelier vol licht

De kippenstal was al ingericht als atelier toen Brenda en haar man Florian hier vijf jaar geleden voor het eerst kwamen. Hij hoorde – net als de druivenkas – bij een oud stadsboerderijtje dat te koop stond in de Bredase wijk Princenhage. “De vorige eigenaar, een fotograaf, had hier ook zijn atelier. Ik was direct verliefd op de ruimte en zag me er al helemaal zitten.” Het atelier heeft een mooi licht karakter dankzij fris gestuukte wanden en een nieuwe, gevlinderde betonvloer. De weinige meubels die er staan, zijn eenvoudig. “Alle aandacht gaat uit naar mijn porseleinen objecten en het bijzondere uitzicht.”

Vormen onderzoeken

Brenda’s atelier staat midden in een verborgen stadstuin van 2600 m2. Tussen karakteristieke oude fruitbomen staan imposante vaste planten en siergrassen in weelderige borders. De inspiratie voor haar porseleinwerk ligt er letterlijk voor het oprapen. Vooral in de herfst en winter, als alle kleuren vervagen en vormen en structuren mooi naar voren komen. “De Phlomis is in de winter bijvoorbeeld prachtig met zijn opeengestapelde verdiepingen aan zaaddozen. Die neem ik mee naar binnen zodat ik ze daar ook kan bewonderen.” In haar schetsboekjes onderzoekt Brenda de vormen van alle materialen die ze in de tuin vindt. Soms abstraheert ze deze net zolang tot er nieuwe organische motieven ontstaan. Maar ze maakt ook gipsen afgietsels van mooie, grillige takken en bloemen. Ze vormen de basis voor haar porseleinen takkenslingers. “Niet alles werkt, maar inmiddels weet ik wel welke takken en bloemen ik het best kan gebruiken. Akelei en judaspenning zijn bijvoorbeeld echt mijn favorieten. Het mooie van deze slingers is dat ze niet vergaan, zoals ze dat in de natuur wel doen. Ze blijven wel erg fragiel. Ik kan ze achter glas plaatsen zodat je ze aan de muur kunt hangen.”

Pigmenten mengen

Anders dan de takkenslingers begint elke schaal, lamp en beker met een moedervorm van steengoedklei. Soms bouwt Brenda deze volledig met de hand op. Dan weer ontstaat een ontwerp op de draaischijf. Daar modelleert ze vervolgens een gipsen gietmal omheen. “Op die manier kan ik een kleine productie van een- zelfde ontwerp maken.” Elk object wordt eerst op 980 graden biscuit gestookt. Vervolgens kan Brenda glazuren. Veel stukken krijgen een eenvoudig transparant glazuur, maar ze werkt ook met zachte, natuurlijke kleuren. De pigmenten hiervoor mengt ze zelf. Zo zijn er porseleinen lampjes aan stoere snoeren in fris linde- groen en het grijsblauw van een wolkenlucht. “Na het glazuren staat een object enkele dagen in de oven die langzaam afkoelt vanaf 1240 graden. Een belangrijk proces, want als de oven te vroeg opengaat, kan het werk knappen.”

Het geheugen van porselein

Voor Brenda blijft het altijd spannend hoe haar werk uit de oven komt. “Porselein heeft een geheugen; het onthoudt je handelingen. Na de hoge stook zie ik bijvoorbeeld soms weer foutjes terugkeren die ik heb geprobeerd te verhullen. Toch vind het openen van die ovendeur ook het mooiste moment van het hele proces. Dan zie ik al die uren werk ineens vereeuwigd. En telkens ben ik weer verrast door het resultaat. Dat geeft weer energie om meer werk te maken.” Dit jaar verhuisde Brenda met haar man en zoontje van Breda naar de bossen van het Brabantse Alphen. “Hier vind ik nog meer rust en inspiratie.”

Over Brenda en Studio Amber Isabel

Het werk van Brenda wordt verkocht onder de naam Studio Amber Isabel. De bubbelschaal is er vanaf € 22. Brenda combineert het maken van porselein met interieurontwerp. Meer hierover op haar website studioamberisabel.com. Brenda groeide op in Leeuwarden, in een creatief nest. “Op mijn veertiende zat ik al tussen de volwassenen te schilderen en tekenen in een atelier.” Na een studie fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag werkte Brenda enige jaren als kunstfotograaf. “Maar op zeker moment prikkelde het platte vlak mij niet meer voldoende. Tijdens een porseleinworkshop ontdekte ik het materiaal.” Brenda volgde de Nederlandse Keramiek- opleiding in Gouda en startte zes jaar geleden haar eigen studio. “Porselein is zo mooi wit en fragiel en anders dan aardewerk heeft het een bepaalde levendigheid. Zodra je er licht doorheen laat schijnen, zie je de verschillende diktes. Ik vind het magisch om van zo’n zacht en puur materiaal iets hards en blijvends te maken.” Brenda van RoekelCREDITS: PRODUCTIE INSIDEHOMEPAGE | TEKST MIRJAM ENZERINK | FOTOGRAFIE LOUIS LEMAIRE | STYLING JANNEKE PETERS

Meer lezen

WORD ABONNEE

Recente editie


Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."



Meer Shopping