Buitenkijker: ‘de koperen tuin’

Marjolein ter Braak

5 februari 2020

Koperen tuin

Op Erve Odinc genieten tuiniers Marion en Klaas van Heuven heel bewust van het staartje van de winter. Van de stilte in de boomgaard, waar duizenden sneeuwklokjes het gras wit kleuren. En van de imposante beukenhagen, die de tuinkamers prachtig koperkleurig omlijsten. Geniet mee.

Tuinkamers

Wie al eens door de tuinkamers van Erve Odinc dwaalde, kent de kleurrijke reputatie van deze bezoektuin. De over- weldigende rozenbloei in juni, de lievelingsbloemen van tuinier Marion van Heuven. De gespiegelde blauwe borders in hartje zomer. De meterslange hortensiarijen naast de rijks monumentale boerderij uit 1777. Met als piek de boerenhof in de nazomer, met dahlia’s, zinnia’s en lathyrus in uitbundige boeketten. Al veertig jaar geven Marion en haar echtgenoot Klaas vorm aan het erf hier aan de rand van Twente. Dat begon ooit met de aanplant van meer dan duizend kleine beuken voor negen tuinkamers. Een trend in die tijd, maar dat was niet de voornaamste reden voor de tuiniers. “We hebben de tuin echt vanuit de boerderij ontworpen. Die heeft zo veel gezichten met al die verschillende gevels. Het tuinkameridee vonden we daar mooi op aansluiten.” Koperen tuin Lees ook: De Helleborus: dankbare winterbloeier met veel varianten – zoals de kerstroos

Wollige hagen

In de koudste maanden van het jaar zijn het de tuinkamers die structuur geven aan het 1-hectare grote erf. En kleur. Want met de aanplant van de beukenhagen koos Marion bewust voor koperkleurige lijnen. “Anders dan de haagbeuk houdt Fagus sylvatica zijn bruine blad lang vast. Die kopertint is mooi warm in de winter, helemaal als de zon erop schijnt.” Tien jaar geleden vormden de hagen hier nog manshoge wanden. Inmiddels zijn op diverse plaatsen glooiende rondingen gesnoeid, zodat het Twentse coulisselandschap de tuin in kan stromen. De vormsnoei droegen Marion en Klaas over aan zoon Gijs, die met zijn gezin in de voormalige potstal op het erf woont. “We hebben ons snoeibeleid in de loop der jaren wel wat aangepast omdat het zo’n enorme klus is”, aldus Marion. “We snoeien nu alleen nog in juni na de langste dag – voorafgaand aan de tuinopenstellingen – en in oktober, november.” Een bekend nadeel van de beukenhaag is dat hij pas laat in de lente groen uitloopt. Daarmee heeft Marion zich verzoend. “De hagen ogen nu wat wolliger in het late voorjaar. Eigenlijk ook best mooi.” Bovendien ben ik de contrasten gaan waarderen. De koperen lijnen met het eerste frisse lentegroen; prachtig. De sneeuwklokjes die mooi frêle afsteken tegen die grove structuren. En later de witte dichtersnarcis, Narcissus poeticus. En dan die haag die heel langzaam ontluikt. Eerst het bovenste stukje van de bogen en dan volgt de rest. Dat verwachtingsvolle, daar ben ik echt van gaan houden.”

Grote sneeuwklok

Onder de hagen, tussen de vaste planten en langs de contouren van de boerderij staan duizenden Turkse sneeuwklokjes, Galanthus elwesii. Marion koos bewust voor deze ‘grote sneeuwklok’ vanwege de XL-bloemen. “De kleintjes zijn ook heel schattig, maar de elwesii’s vallen echt goed op in het prille voorjaar. Vooral in de bongerd natuurlijk, de boomgaard, waar ze een prachtig sneeuwwit tapijt vormen. Zodra ze daar bloeien, is voor ons het tuinseizoen weer begonnen. Bovendien doet deze soort het goed op de vaas. Het zijn altijd de allereerste bloemen van het jaar die we kunnen plukken uit eigen tuin.” De stinzenbolletjes verwilderen hier spontaan. Marion helpt ze een handje door ze direct na de bloei op te pakken en uit te planten op het erf en in de houtwallen. “Soms koop ik wel een bijzondere variëteit. Maar de elwessii’s verwilderen hier toch echt het snelst.” Lees ook: Sneeuwklokjes verplanten en vermeerderen Koperen tuin

Taxuskippen

Behalve de hagen en karakteristieke oude fruitbomen in de bongerd geven de wintergroene elementen structuur aan de tuin. Met als letterlijk hoogtepunt een grote taxusvogel in de Boerentuin. De vorm is geïnspireerd op foto’s van het erf uit de twintigerjaren. “We ontdekten dat hier vroeger verschillende taxusvormen stonden in deze boerenhof, waaronder taxuskippen. We vonden het leuk om er iets van terug te brengen op dit historische erf.” Dat bleek nog een hele kunst, waarin Klaas zich steeds meer wist te bekwamen. “Toch hadden we hier ooit een jongen in de tuin die aan zijn vader vroeg waarom dat konijn een kort en een lang oor had”, zegt Marion lachend. 

Piramides van buxus

De reusachtige taxus in de Puttuin is vermoedelijk aangeplant in 1840, toen de boerderij zijn keukenaanbouw kreeg. De boom is opgenomen in het Landelijk Register van Monumentale Bomen. Vroeger maakte hij deel uit van een taxuspoort, weten de tuiniers van oude foto’s. “Je zag in die tijd wel vaker een taxus op het erf van boerderijen in Twente. Men geloofde dat de boom ziekten en boze geesten zou afweren. Daar zit wel een kern van waarheid in, denk ik. Inmiddels weten we natuurlijk dat van taxusnaalden medicijnen worden gemaakt.” De tuinkamer is vernoemd naar de put van Bentheimer zandsteen. Hij staat in het midden van een formeel buxuspatroon, dat bijdraagt aan een groen winterbeeld. In potten staan er strakke piramides van buxus tussen. Marion wist ze ooit ergens van de composthoop te redden. Verderop bezweken er eerder hagen aan de buxusschimmel. “Deze zomer zag ik ineens de buxusmot in de hagen aan de andere kant van het huis. Die heb ik steeds weggeplukt. Ook de meesjes waren er heel druk mee. De biodiversiteit in deze tuin is groot en gif willen we liever niet gebruiken. Inmiddels hebben de hagen zich aardig hersteld.” Verder lezen? De rest van het verhaal vind je in deze Seasons. Koperen tuin TEKST MIRJAM ENZERINK | FOTOGRAFIE SIETSKE DE VRIES

WORD ABONNEE

Recente editie


Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."



Meer Tuin