Traditiegetrouw trekken ’s zomers de Finnen eropuit om hun favoriete bessen te plukken en in te maken voor de lange winters. Dankzij het vele zomerlicht is de smaak extra zoet en zitten de besjes boordevol vitaminen. Lees verder voor vier gerechten met Finse bessen, die makkelijker te bereiden zijn dan de Finse naam doet vermoeden. 
Jokamiehenoikeus, het klinkt als een toverspreuk. Maar voor de Finnen is het de gewoonste zaak van de wereld. In hun land geldt het allemansrecht in de natuur. Iedereen mag gebruikmaken van de groengebieden zolang de eigenaar er geen last van heeft. In de Finse wouden en op de velden groeit ten slotte een overvloed aan paddenstoelen en bessen. Wilde bessen Van die laatste lekkernij zijn zeker vijftig verschillende soorten wilde varianten te vinden, waarvan zevenendertig eetbaar en zestien lekker genoeg om op grote schaal geplukt te worden. De populairste bessen in Finland zijn de vossenbes (of lingonbes), gele framboos (of cloudberry), cranberry, bosbes, framboos, braam en wilde aardbei. Ze zitten stuk voor stuk vol vitamines en mineralen en zijn relatief gemakkelijk te drogen.
Hans Braxmeier
Vossenbes of lingonbes (Vaccinium vitis-idaea) Deze kleine, zure, rode bes bevat niet veel suiker. Hij wordt vaak gebruikt in sauzen bij (elands) vlees. Ook de jam is heerlijk. Het hoge pectine gehalte zorgt ervoor dat de jam mooi dik wordt. De smaak lijkt een beetje op die van de cranberry. De vossenbes groeit aan lage, heideachtige struiken in de bossen overal in Finland en bloeit met witte bloemetjes. In Finland worden ze van juli tot oktober geoogst. De vossenbes groeit ook in Nederland, vooral op de Sallandse heuvelrug en de Veluwe. Tegenwoordig zijn bij goed gesorteerde telers ook struikjes te koop. 
Gele framboos of cloudberry (Rubus chamaemorus) Deze geeloranje bes komt alleen voor in het hoge noorden. Hij lijkt een beetje op een framboos of een braam. De smaak is zoet-rins en heeft iets weg van appel. De bes groeit in Finland voornamelijk in de moerassen van Lapland. De oogsttijd is van juli tot augustus. Net als de vossenbes en de cranberry bevat de gele framboos benzoëzuur, een natuurlijk conserveermiddel waardoor ze lang houdbaar zijn. In Nederland groeit deze bes niet, maar de jam is wel te koop bij Ikea. Kleine veenbes (Vaccinium oxycoccos) Het kleine, wilde zusje van de Amerikaanse grote cranberry komt in Finland veel voor en wordt laat in de herfst geplukt. In Nederland is hij een zeldzame verschijning. De kleine veenbes is kleiner, zachter en sappiger dan de grote cranberry en kan goed rijp zo van de struik opgepeuzeld worden. In Finland worden veenbessen gebruikt in zoete soepen, sappen, toetjes en zoete sauzen. Ze worden ook wel gesuikerd als snoepje gegeten. 
Bosbes (Vaccinium myrtillus) De bosbes wordt vaak verward met de blauwe bes (Vaccinium angustifolium) die we vaak in de winkel aantreffen. Er is echter een groot verschil. De bosbes is over het algemeen een wilde bes en de blauwe bes niet. De bosbes is ook kleiner dan de blauwe bes en is, om het nog wat ingewikkelder te maken, van binnen ook blauw. De blauwe bes geeft een doorschijnend witte of zelfs groenige sap. De bosbes heeft verder een veel intensere smaak dan de blauwe bes. Oogsten gebeurt in Finland in juli en augustus. Bosaardbei (Fragraria vesca) De voorouder van de geteelde aardbei is veel aromatischer en smaakvoller dan zijn gecultiveerde familielid die wij nu in de winkel kopen. In Finland worden ze, helaas, steeds zeldzamer. Ook in Nederland komt de bosaardbei mondjesmaat voor. Het plantje houdt van vochtige zandgronden en wordt in Finland rond juli ontdaan van zijn bosaardbeien. Kan direct na het plukken gegeten worden. Klik hier voor recepten met Finse bessen
